ผู้สูบบุหรี่ส่วนใหญ่ "รู้" ถึงอันตรายของบุหรี่ แต่ก็ยังสูบ ถึงแม้จะมีรูปภาพน่ากลัวๆเตือนอยู่ที่ซองบุหรี่ก็ตาม เราลองมาดูกันว่า ทำไมคนถึงเสพบุหรี่???
บุหรี่มีนิโคตินเป็นสารประกอบที่ทำให้เกิดการเสพติดและอยากสูบแม้ว่าคุณต้องการที่จะหยุดทุกครั้งที่คุณสูบบุหรี่ จะยิ่งเสริมสภาวะการเสพติด การหยุดสูบบุหรี่จึงทำให้เกิดอาการขาดนิโคติน ซึ่งจะมีผลทั้งทางร่างกายและจิตใจ เมื่อคุณสูบบุหรี่นิโคตินจะถูกดูดซึมผ่านเยื่อบุของปอดเข้าสู่กระแสเลือดและกระจายไปทั่วร่างกาย
นอกจากนี้นิโคติน ยังสามารถเข้าสู่กระแสเลือดผ่านทางอื่นได้ เช่น ผ่านทางจมูกด้วยการสูดดมแบบยานัตถุ์ ผ่านทางผิวหนังด้วยการ ใช้แผ่นแปะนิโคติน หรือผ่านทางปากด้วยการเคี้ยวหมากฝรั่งนิโคติน
แม้ว่านิโคตินที่จะเป็นสารสำคัญที่ทำให้ติดบุหรี่แต่ยังมีปัจจัยทางอารมณ์และจิตใจที่เสริมให้คุณติดการสูบบุหรี่ คุณอาจเริ่มต้นสูบบุหรี่เมื่อเป็นวัยรุ่นก็อาจเพราะเป็นแฟชั่นหรือเป็นการแสดงออกทางพฤติกรรมต่อต้านตามวัย หรือเพราะพ่อแม่หรือเพื่อนของคุณก็สูบบุหรี่แต่เมื่อเวลาผ่านไปปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการสูบบุหรี่ของคุณก็อาจมี การเปลี่ยนแปลง โดยคุณอาจสูบบุหรี่เพื่อคั่นเวลาว่างของวัน หรือสูบเมื่อคุณออกไปกับเพื่อน ๆ ที่ก็ยังสูบบุหรี่ หรือคุณอาจจะสูบบุหรี่ในเวลาดื่มแอลกอฮอล์ หากต้องการเข้าใจเหตุผลในการสูบบุหรี่ของตนเองคุณควรบันทึก ประจำวันการสูบบุหรี่ด้วยรายละเอียดดังต่อไปนี้
- เวลา
- สถานที่
- สิ่งที่คุณทำในขณะนั้น
- บุคคลที่อยู่กับคุณในขณะนั้น
- ความรู้สึกก่อนที่จะสูบบุหรี่
- ความรู้สึกหลังการสูบบุหรี่
เมื่อบันทึกประจำวันได้หนึ่งสัปดาห์คุณจะเห็นรูปแบบการสูบบุหรี่ของคุณซึ่งอาจช่วยเผยให้เห็นพฤติกรรม และเหตุผลในการสูบบุหรี่ของตนเองที่คุณไม่เคยทราบมาก่อน ส่วนสาเหตุที่พบบ่อยสำหรับการสูบบุหรี่ ได้แก่
- การสูบบุหรี่ทำให้รู้สึกดี สารนิโคตินในบุหรี่ไม่ได้เป็นเพียงสารที่ทำให้เกิดการเสพติดแต่ยังเป็นตัวกระตุ้นการหลั่งสารเคมีที่จะช่วยให้คุณรู้สึกตื่นตัวมากขึ้นและอาจรู้สึกว่าร่างกายมีปฏิกิริยาการตอบสนองเร็วขึ้น
- บุหรี่ช่วยให้ผ่อนคลายเมื่อเผชิญความเครียด นักวิจัยยังพิสูจน์ไม่ได้ว่านิโคตินสามารถช่วยลดความวิตกกังวลและทำให้ผ่อนคลายได้จริงเป็นไปได้ว่าที่จริงแล้วการสูบบุหรี่เป็นเพียงการบรรเทาความรู้สึกของอาการขาดนิโคตินที่เกิดขึ้นหลังทิ้งระยะเวลาช่วงหนึ่งจากบุหรี่มวนล่าสุดของคุณ การได้รับสารนิโคตินจึงไปลดอาการขาดนิโคตินและทำให้คุณรู้สึกสงบลงด้วยเหตุนี้คุณก็จะเชื่อมโยง การสูบบุหรี่กับความรู้สึกผ่อนคลาย
- บุหรี่ช่วยในการเข้าสังคม เป็นไปได้ว่าการสูบบุหรี่จะเป็นสิ่งที่ช่วยในการเริ่มต้นมิตรภาพผ่าน ความสนใจร่วมกันที่ง่ายขึ้นโดยคุณอาจเริ่มต้นการสนทนาด้วยการขอไม้ขีดไฟหรือไฟแช็ก หรืออาศัยพฤติกรรมการสูบบุหรี่ในการเข้ากลุ่มเพื่อนร่วมงานที่มีพฤติกรรมคล้ายกันแต่ที่จริงแล้ว การหยุดสูบบุหรี่ไม่ได้หมายถึงการสิ้นสุดการมีสังคม คุณยังมีทางเลือกที่ดีอื่นๆ ในการมีกิจกรรม ร่วมกับเพื่อนๆ เช่น การดื่มกาแฟ การเล่นเกมส์ต่างๆ ด้วยกัน
- บุหรี่ช่วยให้ทำบางสิ่งได้ บางครั้งคุณอาจใช้การสูบบุหรี่เป็นสิ่งที่ช่วยดึงคุณออกจากสถานการณ์ที่คุณไม่ชอบเพราะคุณจะออกมาสูบบุหรี่ที่ต้องทำด้วยมือของตนเองคุณอาจสูบบุหรี่เพื่อลดความน่าเบื่อในการทำงานที่ซ้ำซากหรือยุ่งยากแต่ในการบรรเทาความเบื่อหน่ายและความวิตกกังวล ยังมีวิธีการอื่น ๆ มากมาย เช่น การใช้ลูกบอลหรือลูกเทนนิสบีบคลายเครียด ปรับเปลี่ยนวิธีคิด หยุดพักจากงานด้วยชาสักถ้วย หรือออกไปเดินเล่นสักพัก
ไม่ว่าอะไรก็แล้วแต่ที่ทำให้คุณติดการสูบบุหรี่และยากที่จะเลิกคำตอบไม่ได้อยู่เพียงแค่นิโคติน ที่ทำให้เกิดการ ติดบุหรี่ แต่ยังมีอิทธิพลร่วมของพฤติกรรม สังคมสิ่งแวดล้อมและอาจรวมถึงพันธุกรรม ที่ส่งผลต่อการสูบบุหรี่ อีกด้วย
